مروري بر داروهاي بدون نسخه غيرمجاز براي كودكان

هرچه به دستتان می رسد را به بچه ندهید

نوزادان با زبان حرف نميزنند و اگر دردي داشته باشند گريه ميكنند. والدين، فرزندانشان را دوست دارند و قادر به ديدن اشكهاي آنها نيستند اما مشكلات اقتصادي هم نميگذارند هفته اي چند بار بچه به بغل بروند پشت در مطب متخصص اطفال. از اين رو شنيده ها و اطلاعات دست و پا شكسته شان را مخلوط ميكنند و ميروند داروخانه، دارويي تهيه ميكنند و به خورد بچه بيچاره ميدهند. درست است كه داروخانه ها مجازند برخي داروها را بدون نسخه پزشك بفروشند اما اين دليل نميشود هر دارويي كه توانست از در داروخانه بيرون بيايد را به فرزندتان بدهيد؛ داروها موادي شيميايي هستند كه استفاده بيجا و نادرست از آ نها وضع را از آنچه هست خرابتر ميكند. داروهايي كه پزشك حتما بايد آنها را تجويز كند كه تكليفشان مشخص است و نبايد سرخود آنها را به فرزندتان بدهيد؛ اما داروهاي بي نسخه هم محدوديتهايي دارند كه در ادامه برايتان خواهيم گفت.

دكتر محمد رضايي متخصص اطفال

داروهاي بدون نسخه يا OTC درباره بزرگسالان بسيار متعددند اما براي اطفال داروي بدون نسخه زيادي نداريم.

براي تهيه اين داروها داروخانه از شما نسخه نميخواهد.

داورهاي بدون نسخه كودكان عبارتند از استامينوفن، ايبوپروفن،برخي ويتامينها و مكملها.

كودكاني كه دچار بيماري يا كمبودي به خصوص هستند همين چند قلم داروي بدونن سخه را هم نبايد بدون تجويز پزشك مصرف كنند.

تب برها، آنتي بيوتيكها (چرك خشك كن ها) را به هيچ وجه سرخودبه فرزندتان ندهيد.

در ايران داروهاي سرماخوردگي كودكان بدون نسخه به فروش ميرسند، اما از آ نجا كه برخي عفونتهاي ويروسي كودكان ممكن است خود را با علائم سرماخوردگي نشان دهند، بهتر است ابتدا فرزندتان را به پزشك نشان دهيد.

مصرف آسپيرين در مواجهه با برخي بيمار يها ممنوع است و ميتواند سبب بيمار يهاي خطرناك كبدي يا مرگ شود.

تا زماني كه فرزندتان به 6 ماهگي نرسيده بايد قبل از دادن هر دارويي به او با پزشك اش مشورت كنيد.

آسپيرين

هيچ وقت آسپيرين يا داروهاي حاوي آسپيرين را به نوزاد ندهيد. آسپيرين ميتواند كودك را مستعد به «سندروم ري » ( اختلالي كشنده در مغز و كبد) كند. آسپيرين نام تجاري ماده شيميايي «سالسيلات » يا «سالسيليك اسيد » است؛ اين ماده ممكن است در داروهاي ديگري جر آسپيرين هم وجود داشته باشد. پس، قبل از دادن هر دارو به كودك ابتدا بروشور آن را مطالعه يا درباره آن از پزشك سوال کنید.

داروهاي بدون نسخه ضدسرفه و سرماخوردگي

مطالعات انجمن متخصصان كودكان آمريكا نشان ميدهد كه داروهاي بدون نسخه ضدسرفه و سرماخوردگي نه تنها تاثيري بر كاهش علائم كودكان ندارند بلكه اگر مقدار مصرفشان اشتباه باشد ميتوانند خطرناك هم باشند. از عوارض جانبي اين داروها ميتوان به سرگيجه، بي خوابي، ناراحتيهاي معده،بثورات جلدي، كهير و حتي مرگ اشاره كرد. بد نيست بدانيد تنها در آمريكا سالانه 7 هزار كودك زير 11 سال در اثر مصرف بيجا و بيش از اندازه داروهاي ضدسرفه و سرماخوردگي روانه اورژانس ميشوند.

داروهاي ضدتهوع

نبايد به نوزادان داروي ضد تهوع بدهيد مگر اينكه پزشك براي او تجويز كرده باشد. در بسياري از موارد حالت تهوع كودكان كوتاه مدت است و بچه ها بدون نياز به دارو آن را پشت سر ميگذارند، به علاوه داروهاي ضد تهوع خطرات و عوارض احتمالي زيادي دارند.

داروي بيماري ديگر

برخي خانواده ها اضافه داروهاي فرزندشان را نگاه  ميدارند و اگر بعدها يكي از فرزندان ديگرشان يا يكي از كودكان اقوام، همان بيماري را گرفت آن دارو را به بيمار جديد ميدهند. گاهي هم به محض ديدن علائمي مشابه بيماري سابق كودك، داروي قديمي كه براي بيماري به خصوصي با علائم مشابه، مفيدبوده را به كودك ميدهند.اين هشدار را جدي بگيريد؛ مصرف داروي بيماري ديگر ميتواند سبب مشكلات جدي شود. پس دردسر درست نكنيد و فرزندتان را نزد پزشك ببريد تا دارويي مناسب برايش تجويز كند.

داروهاي بزرگسالان

گاهي پدر و مادرها تصور ميكنند دارو  مثل ساير خوراكيهاست و ميتوانند مثل كيك آن را نصف كرده و هرچقدر خواستند، مصرف كنند و به همان نسبت منتظر اثر دارو باشند! اصلا اينطور نيست! پس لطفا با تكه تكه كردن داروهاي بزرگسالان و خوراندن آنها به فرزندتان، سلامت او را به بازي نگيريد.

قرصهاي جويدني

اين قرص ها ممكن است درگلوي فرزندتان بپرند و او را خفه كنند؛ پس ابتدا آنها را خرد و با يكي، دو قاشق غذاي كودك مخلوط كرده و به او بخورانيد.

استامينوفن بيش از حد ممنوع

برخی داروها در ترکیبات خود استامينوفن دارند، پس مراقب باشيد خودتان هم جداگانه قرص استامينوفن به فرزندتان ندهيد. اگر از تركيب دارويي به خصوص، مطمئن نيستيد سرخود به فرزندتان استامينوفن و ايبوپروفن ندهيد، ابتدا سري به پزشك يا داروخانه محل تان بزنيد و تركيبات داروي مورد نظر را بپرسيد.

داروهاي تاريخ گذشته

بعضي خانواده ها يا نميدانند داروها هم مانند  خوراكيها تاريخ مصرف دارند يا با خودشان ميگويند تاريخ داروها تنها براي بالا بردن فروش كارخانه ها روي بسته ها درج شده اند. دارو ماده اي شيميايي است كه درا ثر تغييرات شرايط محيطي، ماهيت خود را از دست خواهد داد. با گذشتن تاريخ انقضا، دارو ديگر به دردبخور نيست و ممكن است خطرناك هم باشد. به علاوه اگر دارويي تغيير رنگ داد يا حالت فيزيكي اش عوض شد (مثلا خرد شد) آن را دور بريزيد. داروهاي تاريخ گذشته را در چاه دستشويي و توالت نريزيد زيرا اين مواد شيميايي به منابع آب زيرزميني ميرسند و در نهايت به آب لوله كشي اي كه خود و فرزندتان از آن مينوشيد، وارد خواهند شد.

مامان فرشته